'D VE D’NİN ÜSTÜ' SÜTYEN BEDENİ MEME KANSERİ RİSKİNİ ARTTIRIYOR…

Kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biri meme kanseri. Uzmanlar kadınlarda görülen kanser türlerinin 3’te birini meme kanserlerinin oluşturduğunu vurguluyor. Bu da demek oluyor ki, her 8 kadından birinin hayat boyu meme kanseri olma riski bulunuyor.

İstinye Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Turgut İpek, meme kanseri görülme yaşının ortalama 61 olduğunu belirterek, ayrıca her yaşta da görülebileceğinin altını çizdi. Prof. İpek,”Her yaşta görülebildiği gibi nadir de olsa erkeklerde de görülür. Kadınlarda ölüme neden olan akciğer kanserinden sonra ikinci sıklıkta görülen meme kanseridir. İşte bu nedenle meme kanserine neden olan risk faktörlerini, korunma yöntemlerini ve tedavi seçeneklerini sık sık kamuoyuna hatırlatmakta fayda var.” dedi. Prof. Dr. Turgut İpek şu bilgileri aktardı.

Riski arttıran hormonel düzensizliklere dikkat! 

-   İlk adet görme 12-13 yaşından önce olmuşsa,

-       İlk hamilelik 25 yaşından sonra olmuşsa,

-          Hiç doğum yapılmamışsa,

-      Menopoz (adetten kesilme) 50 yaşından sonra olmuşsa,

-  Menopoz sonrası östrojen ya da östrojen-progesteron içeren HRT (Hormon Replasman Tedavisi) alınmışsa,

-          35-40 yaşından önce yumurtalıkların alınması ameliyatı geçirilmişse

bu durumlar meme kanseri riskini bir buçuk 2 kat artırır.

Çevresel Etkenler

Hodgkin hastalığına bağlı bölgesel radyasyon tedavisi meme kanseri riskini 40 kata kadar artırır. Alkol kullanımı ve sigara alışkanlığı ise 2 kat risk taşır.

Genetik Faktörler

Ailesinde birinci derece ya da ikinci derece meme kanseri vakası olanların meme kanseri olma riski 2-5 kat fazladır.

BRCA Gen Testi

BRCA1 ve BRCA2 meme kanseri yatkınlık testidir. Bu testlerde genlerin meme kanserine yatkınlık potansiyeli ölçülür. 20 yaşında ve daha sonra tanılı BRCA testi pozitif çıkan bir kadının meme kanseri riski 8 ila 40 kat arasında değişir.

Genetik Testler BRCA1/BRCA2 Ne Zaman Yapılmalıdır?

-          Aile bireylerinde birinde herhangi bir yaşta meme kanseri olması.

-          Aile bireylerinde ya da kendinde meme ve over (yumurtalık) kanserinin varlığı

BRCA1 geninde bozukluk olan kişilerde 70 yaşına kadar meme kanseri olma oranı yüzde 85, over kanseri olma oranı yüzde 45'tir.

BRCA2 geninde bozukluk olanlarda bu oranlar meme kanserinde yüzde 84, over kanserinde yüzde 76'dır.

SÜTYEN BEDENİ D VE D’NİN ÜSTÜ İSE RİSK ARTIYOR…

Menopoz sonrası östrojenin azalması ile östrojen-androjen oranı eşitlenir ve vücuttaki yağ depoları şekil değiştirir. Menopoz öncesi kadınlarda cilt altı yağ deposu kalça ve bacak bölümlerinde yoğunlaşırken (armut şekli) menopoz sonrası karın içi yağ oranı artar (elma şekli). Aşırı kilo ve obezite, Tip 2 diyabet riskini artırır. Pek çok çalışma Diyabetin meme kanseri riskini 3 buçuk kat artırdığını göstermiştir.

Ayrıca sütyen boyutu, “D ya da daha büyük” kişilerde “A yada daha küçük” kişilere göre meme kanseri görülme oranını anlamlı yükseltir.

Mamografi ilerlemiş meme kanseri sayısını azaltıyor.

Memede kitlelerin mamografi ile erken tespiti meme kanserinden ölümleri önleyebilir. Unutulmamalıdır ki meme kanseri başlangıçta sistemik hastalık değildir, ilerleyici bir hastalıktır bundan dolayı erken tanı önemlidir. Meme kanserinde sonuçlar hangi tedavinin uygulanmasından daha fazla tedavinin erken ya da geç uygulanmasına bağlıdır.

Mamografi, ilerlemiş meme kanseri sayısını önemli derecede azaltmıştır. Yaşam süresini ve hastalıksız dönemi uzatır. Meme koruyucu cerrahi oranını artırır. Uzun ve zorlu tedavilere gerek kalmaz. Mamografi taramaları için genelde 40 yaş sonrası önerilmektedir.

Hangi durumda cerrahi yöntem ile meme kurtarılabilir?

Meme kanserinde yapılması gereken, kitle ele gelmeden önce tanıya gidebilmektir.

1-14 milim boyutlarındaki bir İnvaziv tümör hastası meme dokusunu kaybetmeden cerrahiden yarar görür. Meme koruyucu cerrahi için tümörün ameliyat öncesi iyi tespit edilmesi gerekir, bunun için MRI, duktografi, duktoskopi hasta lobun belirlenmesinde etkindir. Tek odaklı multifokal olmayan 20 milim altındaki kanserlere uygulanabilir. 14 milim boyutlarından büyük olan ve başta lenf bezleri olmak üzere çevre bölgelere yayılan meme kanseri riskli gruptur. Bu durumdaki hastaların büyük kısmı memelerini kaybetme riski ile karşı karşıya kalır.

Meme kanserinin uyarıcı bulgularına dikkat!

Meme kanseri belirtileri bütün kadınlarda aynı olmayabilir. En yaygın görülenler;

•         Çevre dokudan farklı kalınlaşma ya da kitle,

•         Meme başından kanlı akıntı,

•         Memenin boyut ya da şeklinde değişiklik,

•         Meme başı çöküntüsü,

•         Meme başında ya da cildinde döküntü, pullanma,

•         Meme cildinde kızarıklık ya da morluk,

•         Meme cildinin portakal kabuğu görüntüsü,

Risk Faktörleri

•         Kadın olmak

•         Emzirmemiş olmak

•         Geç yaşta adetten kesilmek

•         Meme kanseri hikayesi olmak

•         Çocuk sahibi olmamak ya da geç yaşta çocuk sahibi olmak

•         Daha önce göğüs ya da memeye radyasyon tedavisi görmüş olmak

•         Aşırı kilo, az egzersiz yapmak, alkol kullanmak

•         Uzun süre hormon replasman tedavisi görmek

•         İleri yaşta olmak

•         12 yaşından önce adet görmek

•         Ailede meme kanseri olması ya da genetik yatkınlık olası risk faktörleridir.

 Öneriler:

•         Lifli gıdalar tüketilmesi meme kanseri riskini azaltır.

•         Sebze ve meyve ağırlıklı, kırmızı etten fakir beyaz et oranını artıran beslenme modeli önerilir.

•         Meme muayenesi adet döneminin bitiminden 4-5 gün sonra en uygundur.

•         Günümüzde teknolojik ilerleme ile mamografinin verdiği radyasyon vücut için zarar oluşturmaz.

•         MRI tetkikinde radyasyon olmadığı için gerektiğinde başvurulması gereken bir inceleme yöntemidir.

•         BRCA1 ve BRCA2 gen testleri risk taşıyan kişilerde incelenmelidir.