VARİS BASİT BİR ESTETİK SORUN DEĞİL…

Kusursuz fiziğin vazgeçilmez sembolü bacaklarda zamanla oluşan varisler güzelliğe gölge düşürüyor. Estetik bir kusur sandığımız varisler hakkında ise uzmanlar uyarıyor,” Varis sanıldığı gibi estetik bir sorun değil ciddi bir damar hastalığıdır ve zamanında önlem alınması gerekir. Gecikilen durumlarda ayaklarda ve bacaklarda açık kötü kokulu yaralar, şiddetli ağrılar görülebildiği gibi akciğer embolisi sonucu sessiz ölüme dahi neden olabilir.” Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yusuf Kalko varislerle ilgili tüm bilinmeyenleri paylaştı.

Çoğunlukla bacaklarda görülen varisler bir damar hastalığı olup, kanı akciğer ve kalbe geri taşıyan toplar damarların ilerletici bir şekilde genişlemesidir. 20’li yaşlardan itibaren her kadınlarda hem de erkeklerde görülmeye başlar. Özellikle uzun saatler ayakta kalanlarda daha sık görülür. Çok sık görülen bir rahatsızlık olduğu için genellikle önemsenmez ancak ağrılar oluşmaya başladığında kişiler hekime başvurmayı tercih eder.

Ailede varis sorunu olanlar dikkatli olmalı

Diğer toplardamar hastalıkları gibi varis hastalığında da en önemli faktör aileden gelen yatkınlıktır. Anne ve babanın yanı sıra birinci dereceden yakın diğer aile bireylerinde varis sorunu yaşanıyorsa dikkatli olmakta fayda var. Bu kişiler genetik yatkınlığın yanında uzun süreler ayakta kalıyor ya da uzun süre sabit oturuyor ise aynı zamanda sigara tiryakiliği ve kilo ile mücadele ediyorsa varis oluşma oranı daha yüksektir. Özellikle kadınlarda hamilelik ve doğum sonrası kendini daha fazla gösterir.

Erkenden önlem almakta fayda var

Varis ve venöz yetersizliği teşhisi ile ilgili damar sistemi muayenesi sonrası Doppler Ultrason ve gerektiğinde Venografi gibi tetkiklerle varis ve venöz yetersizliği teşhisi konulabiliyor. Yapılan tetkikler neticesinde hastalığın ilerleme derecesine göre venöz basıncısını düşüren ilaçlar ve varis çoraplarının düzenli kullanımının yanı sıra, lazer tedavileri ve gerektiğinde cerrahi müdahaleler gibi kombine tedavi yöntemleri mevcut. Özellikle son yıllarda uyguladığımız İğne tedavisi ve Buhar tedavisi gibi yöntemler en konforlu tedavi seçenekleri arasında yer alıyor.

Varis ve venöz yetersizliğin tedavilerinin gecikmesi durumunda ayak ve bacaklarda akıntılı, kokulu ve iyileşmeyen yaralara neden olabiliyor. Trromboflebisit dediğimiz damar içi iltihapları ise en ciddi sonuçlar arasında olup venözthrombozlar sonu akciğer ve kalp damarlarını pıhtı ile tıkamasına neden olabilir. Bu durum da ani ölümlere neden olabilir.

Bu belirtiler varsa vakit kaybetmeden uzaman başvurun

·         Bacaklardaki kılcal damarlar belirginleşmeye başlamışsa,

·         Kıvrımlı bir şekilde damarlar kabarıklaşmaya başlamışsa,

·         Kaşıntı, ağrı, yanma ve kramplar oluşmaya başlamışsa,

·         Bacaklarda özellikle efor sonrası istirahat halindeyken ağrı, ağırlık hissi ve yorgunluk hissediliyorsa,

·         Ayak bileğinde mor lekeler ve şişlik oluşuyorsa,

·         Ciltte kızarıklık, kaşıntı ve kuruluk hissi oluşuyorsa,

·         Küçük çarpma veya yaralanmalar sonrası cilt altında iyileşmesi zaman alan kanamalar oluşuyorsa.

Varisler için önlem almanın yolları

·         Kadınların en büyük tutkusu şüphesiz topuklu ayakkabılar. Ancak bunlar maalesef uzun süre kullanılması durumda varislere davetiye çıkarıyor. Bunun için de yüksek topuklu ayakkabılardan vazgeçmek ya da kullanımını azaltmak gerekir.

·         Topuklu ayakkabılar kadar düztaban sandalet ve babetler de varis oluşumuna neden oluyor. En ideal ayakkabı hafif topuklu rahat modellerdir.

·         Topuklu ayakkabılardan sonra kadın bir diğer tutkusu dar kıyafetler de maalesef varislere neden oluyor. Bunların yerine daha rahat kıyafetler tercih etmeye dikkat etmek gerekir. Ayrıca sıkı kemerler beli ince gösterdiği için çok tercih edilir. Ancak kan akımını zorlaştırdığı için varislere neden olur.

·         Hareketli yaşamı benimseyin. Özellikle yüzme varis oluşumunu engelleyen en büyük nedendir. Ayrıca plates, tempolu yürüyüş ve koşu da varis oluşumunu engeller ancak bacağı zorlayan ağırlık kaldırma hareketlerinden uzak durmak gerekir.

·         Her duştan sonra bacaklarınıza soğuk su ile masaj yapın.

·         Fazla kiloları vermeye çalışarak kilonuzu dengede tutun.

·         Sigarayı hayatınızdan tamamen çıkarın.

·         İstirahat esnasında ya da uykuda bacaklarınızı bir destek vasıtası ile 10 santim kadar yukarıda tutmak da varis oluşumunu engeller.

·         Doğru beslenme şeklini benimseyerek Akdeniz mutfağını alışkanlık haline getirmek gerekiyor. Yağlı, baharatlı yiyeceklerden uzak durmak gerekiyor.

·         Ofis ortamında çalışanlar ve masa başı iş yapanlar uzun saatler oturmak zorunda kalırlar. Onlara tavsiyemiz 1 saat arayla kalkıp hareket etmeleri. Bunu yapamıyorlarsa oturdukları yerden ayaklarını V şeklinde sırayla baş parmakları daha sonra topukları birleştirerek sık sık hareket ettirmeleridir.

Tedaviler son derece gelişmiş ve konforlu

Varis sorunları için pek çok tedavi yöntemi var. Hastalık derecesine göre ilaç tedavisi, varis çorabı kullanımı ve lazerli tedavilerin yanında cerrahide de hastaya konfor getiren tedaviler mevcut. Özellikle ileri yaştaki hastalara, hamilelere, alerji, obezite sorunu, romatizma, şeker, kalp ve böbrek rahatsızlığı gibi farklı rahatsızlıkları yaşayan hastalara son yıllarda İğne tedavisi dediğimiz Skleroterapy’ yi uyguluyoruz. Skleroterapy temel olarak bir maddenin ilgili damar içine enjeksiyonu ile bu damarın kollebe olmasını ve içinden kan geçemeyecek bir hale gelerek gözden kaybolmasını  sağlayan bir tedavi yöntemidir. Bu sıvı madde kendi halinde ya da köpük oluşturarak enjekte edilebilir. Skleroterapy0.5 mm ve 0.3 mm çapına kadar olan küçük toplardamar ve kılcal damarlarda kullanılır. Skleroterapy  hastaya acı veren bir tedavi şekli değildir. Bunun için oldukça küçük çaplı iğneler kullanılır ve seanslar 2 günde bir uygulanır. Skleroterapy sonrasında enjeksiyon yapılan bölgeye kompresyon yapacak şekilde elastik bandaj ve tedavi süresince varis çorabı giyilmesi tavsiye ediyoruz. Cerrahi müdahale gerektiren varisler için bir diğer tavsiye edebileceğim yöntem de Buhar Tedavisi. Çok konforlu, yarım saat gibi bir sürede, isteğe göre lokal ya da genel anestezi altında steril ortamda yapılan bir operasyon. Avrupa’da çok yaygın olarak kullanılan bu tekniği birkaç yıldır ülkemizde de uyguluyoruz ve son derece başarılı sonuçlar aldık.

Varisin nüksetmesi engellenemez

Tüm bunları uygulamamıza rağmen variste ne yaparsak yapalım nüksetmesini engelleyemeyiz. Genetik yatkınlık, hamilelik gibi durumlarda varisler tekrarlar. Yaşam biçimimizi tamamen değiştirsek de en iyi tedaviyi alsak da bu değişmez. Ancak önlem almamız da kaçınılmaz. Son olarak yapılan araştırmalarda tedavilere yönelik yayınlanan oranlar dahilinde hastalara nüksetme oranı en az tedavileri önermeye çalışıyoruz. Açık ameliyatı çok özel durumlar hariç tavsiye etmiyoruz çünkü yüzde 25’lik bir oranla nüksetme oranı en yüksek tedavi şekli arasında yer alıyor. Lazer ya da radyo frekans uygulamalarında bu oran yüzde 10- 15’lerde. Su buharı tedavisi güncel tedavilerde yüzde 7 ile en düşük orana sahip. Ama şu var hiçbir teknik yüzde 100 başarılı olamaz.Variste tekrarlamayı etkileyen genetik yatkınlık, gebelik, yaşam tarzı ve tedavi yöntemleri direkt varis nüks oranlarında etkilidir.

Varis tipleri

·         Venöz Yetersizlik: Bacak damarlarında meydana gelen genişleme sonucu, damarların ciltte kıvrımlı bir şekilde kabarıklaşmasıdır. Bunun nedeni ise bacaklardaki yüzeysel toplardamarlarda kanın kalbe doğru değil de ayağa doğru gitmesi sonucu damarlarda oluşan genişlemedir.

·         Venöz yetersizliğin daha derini ve tehlikelisi ise İç varis olarak bildiğimiz ayak bileği çevresindeki ciltte kalınlaşma ve renk koyulaşması ile birlikte yaraların görülmesidir. Zamanla damar içi iltihaplara da dönüşebilen iç varisler önlem alınmazsa ölüme kadar götürebiliyor. İç varisler bacağın iç kısmında kemiğe yakın ana toplardamarlarda kanın geriye bacağa doğru kaçması sonucu oluşur.

·       Kılcal Damar Varisleri: Estetik olarak kadınları son derece rahatsız eden bir varis türüdür. Cilt üzerinde ince kırmızı veya mor tonlarındaki toplardamar genişlemeleridir.